Sampling: Ευχή και κατάρα

Πολύ σύντομα, από τη πρώτη κιόλας δεκαετία του Hip Hop, το sampling ήταν από τις πρώτες τεχνολογίες που επιστρατεύτηκαν για να εμπλουτίσουν το λόγο του rap. Βασιζόμενοι σε ήδη υπάρχοντα μουσικά κομμάτια και καταγεγραμένους ήχους, οι Hip Hopers βρήκαν το κλειδί για να κάνουν τη μουσική τους να ακούγεται πιο ενδιαφέρουσα. Από τη μια, είχαν να αντιμετωπίσουν τα πνευματικά δικαιώματα και από την άλλη την ανταπόκριση του κόσμου. Τα πνευματικά δικαιώματα είναι μια ιστορία που θα αναλύσω κάποια άλλη στιγμή. Λίγο ως πολύ, με τα κατάλληλα παραθυράκια του νόμου, έχει βρεθεί λύση σ' αυτό. Εμένα άλλο με απασχολεί. Από τη δεκαετία του '80 μέχρι σήμερα, έχει σαμπλαριστεί σχεδόν το οτιδήποτε. Ακόμα και ήχοι από εντελώς άσχετα με τη μουσική θέματα (αεροπλάνα, πιστόλια, μηχανές παντός είδους, τηλεοράσεις, γατιά-σκυλιά-παιδιά, η λίστα είναι ατέλιωτη). Εγώ θα μείνω κυρίως στα μουσικά θέματα, κοινώς λούπες, που χρησιμοποιούνται κατά κόρον σήμερα, και όχι μόνο από τους Hip Hopers, αλλά από τους πάντες. Η τεχνολογία σήμερα, δίνει την δυνατότητα στον οποιονδήποτε να σαμπλάρει οτιδήποτε, απλά και μόνο με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή. Με εξαίρεση τους ηχολήπτες που διαθέτουν ακριβό εξοπλισμό για την καταγραφή των αυθεντικων ήχων, όλοι οι υπόλοιποι αρκούμαστε στο sampling ήδη καταγεγραμένων ήχων από διάφορες πηγές. Ήτε αυτό είναι ένα μουσικό κομμάτι από mp3 ή βυνίλιο, ήτε από το ραδιόφωνο, μπορεί να καθαριστεί και να χρησιμοποιηθεί σε κατάλληλα διαμορφωμένο ηχητικό περιβάλλον. Πόσο μάλλον δε σε μουσικά κομμάτια.

Όλη αυτή η ευκολία που δίνει η συγκομιδή και καταγραφή αυτών των ήχων, από τη μια αποτέλεσε μια τρομακτική (με την καλή έννοια) ανάπτυξη του Hip Hop, από την άλλη όμως συντέλεσε και στην τρομακτική (με την κακή έννοια) παρακμή του. Έχουν σαμπλαριστεί τα πάντα, από ελατήρια μέχρι σταγόνες νερού. Από μπότες και πιατίνια μέχρι 4μετρες λούπες. Είναι τόσο εύκολη πλέον η συγκομιδή πληθώρας ήχων, που η επιλογή τους, αποτελεί θέμα χρόνου και όχι πειραματισμού. Μήπως έχει χαθεί πλέον η μαγεία της δημιουργίας;

Επίσης, όταν κάποιος εξοικιωθεί με τους ήχους που διαθέτει στη συλλογή του, εκτός του ότι αρχίζει να ψάχνει για ακόμα περισσότερους και διαφορετικούς, επιζητά και πιο σύντομους χρόνους παραγωγής. Αυτό ισχύει για όλους. Από τον καλλιτέχνη, τον παραγωγό, τη δισκογραφική, τον ακροατή. Μήπως τελικά το sampling έχει καταστήσει το Hip Hop μια κουλτούρα για κατανάλωση ήχων και μουσικής; Μήπως η ευκολία που παρείχε το sampling κάποτε στο Hip Hop και του έδωσε ηχόχρωμα, σήμερα το έχει κάνει μια ανέξοδη και στεγνή μορφή έκφρασης, που το μόνο που ενδιαφέρει είναι να πουλήσει; Κάποτε χρησιμοποιούνταν γιατι οι περισσότεροι από τους rappers δεν ήταν μουσικοί και ήθελαν μια ενορχήστρωση. Λεφτά δεν υπήρχαν να πληρώσουν για ορχήστρα ή συνθέτη. Οπότε το sampling αποδείχτηκε σωτήριο. Σήμερα υπάρχουν ή όχι τα λεφτά, το sampling θεωρήται δεδομένο μιας και προσφέρει απομονωμένη δημιουργία, μακριά από τη υποχρέωση της επαφής με δημιουργούς αυθεντικών ήχων. Μήπως τελικά το Hip Hop μας διχάζει;